مریم سجودی؛ کرامت اله زیاری؛ احمد پوراحمد؛ مجید یاسوری
دوره 3، شماره 7 ، خرداد 1401، ، صفحه 94-106
چکیده
از دیرباز دستیابی به توسعهای مطلوب و متوازن از جمله اهداف اساسی توسعهی کشور بوده است. الگوی مطلوب توسعهی منطقهای ضمن این که به عنوان پارادایمی در توسعهی منطقهای محسوب میشود میتواند به عنوان راهحل اجرایی برای توسعهی یکپارچه و هماهنگ منطقه محسوب شود؛ همچنان که با نوساناتی در سیاستگذاریها ...
بیشتر
از دیرباز دستیابی به توسعهای مطلوب و متوازن از جمله اهداف اساسی توسعهی کشور بوده است. الگوی مطلوب توسعهی منطقهای ضمن این که به عنوان پارادایمی در توسعهی منطقهای محسوب میشود میتواند به عنوان راهحل اجرایی برای توسعهی یکپارچه و هماهنگ منطقه محسوب شود؛ همچنان که با نوساناتی در سیاستگذاریها و برنامهریزیها مورد توجه قرار گرفته است. در این راستا هدف پژوهش حاضر آن است که گزارههای مبین و معرف الگوی فعلی و موجود با الگوی مطلوب مورد بررسی و مقایسه قرار گیرد و میزان تفاوت "آن چه هست" و "آن چه باید باشد" مشخص شود. روش پژوهش حاضر بدین صورت بوده است که با استفاده از مطالعه اسنادی، کتابخانهای و انجام مصاحبهی باز و نیمه ساختاریافته با 35 نفر از کارشناسان منتخب استانی صورت گرفت. نتیجهی این مطالعهی تطبیقی بیانگر این است که الگوی مطلوب موقعیتهای چهارگانهای چون "استفادهی توأمان از الگوی فعلی و مطلوب"، "رد الگوی فعلی"، "شکل تکامل یافتهی الگوی فعلی" و "نگاهی دیگرگون" را نسبت به الگوی فعلی داشته است.
مریم سجودی؛ کرامت اله زیاری؛ احمد پوراحمد؛ مجید یاسوری
دوره 2، شماره 4 ، شهریور 1400، ، صفحه 17-37
چکیده
در پژوهش حاضر دو مفهوم "آسیب شناسی طرح ها و برنامه ها" و "ارائه الگوی توسعه منطقه ای" در قالب (مقاله، گزارش و طرح، رساله، کتب) در سطح مطالعات داخلی و خارجی مورد شناسایی قرار گرفته است و اهم یافته های مطالعات هر بخش، متغیر های مورد تاکید، نقاط قوت و ضعف هر سطح از مطالعات استخراج شده اند. در این پژوهش از شیوه کیفی و روش (توصیفی - تحلیلی) بهره ...
بیشتر
در پژوهش حاضر دو مفهوم "آسیب شناسی طرح ها و برنامه ها" و "ارائه الگوی توسعه منطقه ای" در قالب (مقاله، گزارش و طرح، رساله، کتب) در سطح مطالعات داخلی و خارجی مورد شناسایی قرار گرفته است و اهم یافته های مطالعات هر بخش، متغیر های مورد تاکید، نقاط قوت و ضعف هر سطح از مطالعات استخراج شده اند. در این پژوهش از شیوه کیفی و روش (توصیفی - تحلیلی) بهره گرفته شده است و با توجه به اسناد کتابخانهای، جهت جمعآوری و طبقهبندی دانش موجود داده-های مورد نیاز در خصوص پژوهش جمع آوری و سپس از روش های تحلیل محتوا و تحلیل های اسنادی استفاده شده که نتایج پژوهش نشان داد اهم متغیرهای مورد تاکید در مطالعات داخلی و خارجی شامل تحرک و توسعه در ساماندهی فضا، الگوی متمرکز و مشارکت حداقلی، مولفه های الگو (اصول، چارچوب، فرایند مدیریت الگو، پایش و ارزیابی)، هماهنگی در برنامه های توسعه و اقدامات توسعه شهری ومنطقه ای، ایجادمناطق مترقی، استفاده از توان زیرمناطق برای یکپارچه سازی، پشتیبانی از شهرها جهت شکوفایی پتانسیل آن ها، افزایش رقابت و... بوده است. مهم ترین نقاط قوت برامده از مطالعات شامل ظرفیت نظریه سازی، فعالیتهای بین رشته ای این حوزه، نزدیکی حوزه های فکری و اجرایی، طراحی نظام درآمد- هزینه ی استانی و تاکید بر اجرای آن، بهبود روند تعادلهای بین استانها در برخی از بخش ها و بالا بردن توان و ظرفیت رقابتپذیری نواحی وابسته و حوزه نفوذ و مهم ترین نقاط ضعف شامل فقدان یا کمبود فرهنگ برنامهریزی، عدم پایبندی به اجرای طرح ها و برنامه های منطقه ای، نبود توافق ملی در زمینه ی توسعه کشور، تضاد بین برنامهریزی بخشی و برنامهریزی منطقهای و نبود نهاد یا دستگاه اجرایی مشخص، مرتبط و مهمتر از همه پاسخگو، نبود نظام اطلاعاتی و دادهای و بخشی نگری، ضعف و ناکارامدی در اهداف برنامه ها، پراکندگی و فقدان وحدت رویه ی متدولوژیک، نظام برنامه ریزی برنامه ها، روند تصویب و نحوه اجرای برنامه ها، ایرادات مربوط به فرایند، محتوا و اجرای برنامه ها، نحوه نظارت بر حسن اجرای برنامه ها و... می باشد.
احمد پوراحمد؛ ابراهیم فرهادی؛ مریم سجودی؛ رامین قربانی؛ شاخوان عبدالله حسین
دوره 1، شماره 2 ، اسفند 1399، ، صفحه 1-19
چکیده
باوجود گذشت بیش از سه دهه از تحقیقات اولیه در مورد تابآوری، هنوز این مفهوم فاقد در فراگیر و عملیاتی در حوزههای مختلف علمی و ازجمله مدیریت سوانح است. بسیاری از تناقضهای موجود بر سر معنای تابآوری از تمایلات شناختی، روشهای متدولوژیک، تفاوتهای مفهومی بنیادی موجود و همچنین دیدگاههایی که بر تحقیق در سیستمهای اکولوژیکی، اجتماعی ...
بیشتر
باوجود گذشت بیش از سه دهه از تحقیقات اولیه در مورد تابآوری، هنوز این مفهوم فاقد در فراگیر و عملیاتی در حوزههای مختلف علمی و ازجمله مدیریت سوانح است. بسیاری از تناقضهای موجود بر سر معنای تابآوری از تمایلات شناختی، روشهای متدولوژیک، تفاوتهای مفهومی بنیادی موجود و همچنین دیدگاههایی که بر تحقیق در سیستمهای اکولوژیکی، اجتماعی یا ترکیبی از هر دو تمرکز میکنند ناشی میشود. شهر تابآور شهری است که ظرفیت تحمل و پذیرش خطر پیش از فروپاشی سیستم را دارد. سیستم این شهر پویا و تغییرپذیر است. در زمان وقوع خطر، تغییرات را جذب میکند و بازهم به حالت تعادل بازمیگردد، این شهر توانایی برگشت به عقب و پذیرش تهدید را دارد. در سالهای اخیر پژوهش در حوزه تابآوری شهری در ایران در مجلات علمیپژوهشی جغرافیایی رو به افزایش بوده است و جامعه دانشگاهی با ضرورت پژوهش در این حوزه آشنا شدهاند. ازاینرو این پژوهش با روش فراتحلیل (روشی سیستماتیک برای نیل به این اهداف با تحلیل آماری یافتههای کمی حاصل از مطالعات مربوط به یک مسئله پژوهشی است) و باهدف شناسایی و دستهبندی مقالات پژوهشی نوشتهشده در حوزه تابآوری شهری در مجلات علمیپژوهشی جغرافیایی نگارش شده است؛ بهطوریکه پس از جستوجو و شناسایی مقالاتی که طی سالهای اخیر مستقیماً به موضوع یادشده پرداختهاند، بافهم رویکردها و ماهیت آنها، به بررسی ساختار مقالات شامل روششناسی، شاخصها، نمونهگیری، روشهای جمعآوری و تحلیل دادهها و نتایج بهدستآمده پرداختیم تا جنبههای مثبت و منفی واکاوی کنیم. نتیجه پژوهشها حاکی از آن است که همه مقالات نوعی نظریه آزمایی بوده و منجر به نظریهسازی نشده است. هرچند که برخی از پژوهشها الگوها و پیشنهادهای بسیار خوب و تازهای را ارائه دادهاند، باتوجهبه ماهیت پژوهشها نمیتوان آنها را در رده پژوهشهای بنیادی و نظریهساز قرارداد.
مجید یاسوری؛ مریم سجودی
دوره 1، شماره 1 ، آذر 1399، ، صفحه 49-62
چکیده
شهر رشت به عنوان یکی از مراکز قوی برای حوزه های پیرامونی و بلافصل خود نقش ویژهای در توسعه ی اقتصاد روستایی استان گیلان و حتی استان های همجوار داشته است. این پژوهش با ارائه ی فرضیه هایی و باتوجّه به شاخصه ای موثّر در تعیین تعامل کارامد مابین نقاط روستایی- شهری، سعی در تعیین سهم و نقش شهر رشت در توسعه ی اقتصاد ...
بیشتر
شهر رشت به عنوان یکی از مراکز قوی برای حوزه های پیرامونی و بلافصل خود نقش ویژهای در توسعه ی اقتصاد روستایی استان گیلان و حتی استان های همجوار داشته است. این پژوهش با ارائه ی فرضیه هایی و باتوجّه به شاخصه ای موثّر در تعیین تعامل کارامد مابین نقاط روستایی- شهری، سعی در تعیین سهم و نقش شهر رشت در توسعه ی اقتصاد روستایی و تقویّت روابط شهر و روستا استان دارد. جهت تعیین تکرار مداوم عرضه و فروش محصولات از سوی روستاییان و واسطه گران همچنین تقویّت اقتصاد خانوار روستایی با استفاده از «روش آزمون T» استفاده شده است؛ همچنین با استفاده از معادله ی «رگرسیون» و بررسی معناداری شیب رگرسیونی رضایتمندی از نگاه فروشندگان و یا عرضه کنندگان محصولات و در نهایت از روش «رگرسیون» خطی چندگانه برای بررسی ابعادکالبدی-فضایی واجتماعی شهر رشت بر متغیّر ملاک رضایت دستفروشان محلی استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد شهر رشت به دلایلی چون فاصله ی نزدیک و امکان برقراری ارتباط سهل با روستاها و حوزهه ای جدانشدنی خود، وجود محصول مازاد در روستاهای استان، نیاز به درآمد و نداشتن شغل دیگر توسط بسیاری از روستاییان، انگیزه هایی چون دستیابی به سود بیشتر، تمایل و رغبت مردم شهر رشت به استفاده از محصولات کشاورزی، دامی و لبنی با کیفیت و... مورد توجه بسیاری از روستاییان بوده است. مقایسه ی دو گروه (دستفروشان دائمی و متناوب و دورهای) توسط آماره آزمون T برابر 46/8 شده و اختلاف معناداری بین گروه ها از لحاظ رونق اقتصادی برحسب میزان دستفروشی محصولات کشاورزی در شهر رشت مشاهده می شود. همچنین میزان ضریب همبستگی بین رضایت و رونق اقتصادی دستفروشان محصولات کشاورزی در رشت برابر 425/0 شده که با ضریب اطمینان 95درصد این فاکتورها با هم ارتباط معنادار دارند و میزان ضریب همبستگی بین رضایت دستفروشان محصولات کشاورزی و ابعاد کالبدی فضایی و اجتماعی شهر رشت برابر584/0 شده نتیجه میگیریم فاکتورها با هم ارتباط معنادار دارند.